Matty Hakvoort – April 2020 – Onvoorzien
NIET rooskleurig
het licht van mijn feiten:
een handvol dode mussen
en geen vogel in zicht
Toch hoor ik hem zingen
de lijster voorbode van
de zoveelste lente
en prompt steekt de hoop
zijn zoveelste kop op
Hanny Michaelis. (1922- 2007)
Eerst is er het pendelen tussen vrees en hoop voor diegene die door de ziekte kanker wordt getroffen. Daarna volgt het leren leven met onzekerheid en het leren accepteren van de nieuwe wekelijkheid. Altijd zal hoop een bepalende rol spelen, wil de toekomst gestalte krijgen.
Onvoorzien is de hele wereld op dezelfde manier getroffen. Natuurlijk is het anders. Met name toegenomen angst en besef van onzekerheid geldt door de (indirecte) dreiging van de pandemie voor veel mensen.
Ook hier gaat het om hoop en vrees.
Welke mogelijkheden hebben we om samen sterker te worden en hoop te scheppen? Om hoop te kunnen hebben zal onzekerheid en de hiermee gepaard gaande angst en vrees beheersbaar moeten zijn. Daarom wil ik eerst iets over de dynamiek van angst uitleggen; misschien kan dit helpen. Als angst opkomt, zoals voor een corona virusbesmetting, kunnen eerdere angsten worden gereactiveerd. Zo kan de angst voor terugkeer van de kanker toenemen of een herbeleving van oude angst ontstaan. Deze herleefde angsten komen meestal voort uit vroege kinderervaringen en hebben te maken met existentiële thema’s zoals de angst voor verlating, verlies of de dood. Het betreft gevoelige thema’s die altijd op de achtergrond in een persoon aanwezig zijn en soms pas zichtbaar worden in tijden van stress. Door dit samenballen van de verschillende vormen van angst kan de nieuwe dreiging door het coronavirus nog meer spanning geven. Het is van groot belang hier aandacht voor te hebben en de verschillende bronnen van angst en onzekerheid te onderscheiden. Het is dan beter mogelijk te begrijpen waarom men ‘nu’ zo bang is.
Twee basale behoeften van mensen zijn veiligheid en verbondenheid. Als onzekerheid blijft aanhouden is verbondenheid het belangrijkste tegenwicht om kracht uit te putten. Hoop schep je samen, maar hoe ziet dat samen er nu dan uit?
Sinds niets anders mogelijk was dan de deuren te sluiten en het meest wezenlijke wat we kunnen bieden, ‘het ontmoeten’, opeens onmogelijk werd, zijn we direct gaan improviseren. Het meest belangwekkend alternatief dat we vonden is digitaal contact in allerlei vormen. Beeldbellen (met face-time of watts up, zoom) blijkt wonderwel meer op te leveren dan we hadden gedacht. We ervaren dat ook op deze manier wezenlijk contact tot stand kan komen. Door beeldbellen is er bijvoorbeeld een zichtbare aanwezigheid van de thuissituatie wat iets persoonlijks toevoegt. Pas sprak ik iemand voor het eerst. Aan het eind van het gesprek bedankte hij mij voor de bijzondere steun die hij aan het gesprek had beleefd terwijl het contact alleen maar telefonisch plaats vond. Eerder had ik zo’n gesprek kort gehouden met de veronderstelling dat dit veel te anoniem zou zijn om een contact mee op te starten. Het belang en de urgentie van het gesprek leidt tot een bijzondere openheid en vertrouwen heb ik gemerkt.
Hoe kan verbondenheid nog meer betekenis krijgen? Vanuit het Huis aan het Water zullen we ons alle mogelijkheden die we kunnen bedenken inzetten om het contact te onderhouden, zoals Karin al in haar inleiding heeft genoemd. Ook in de samenleving ontstaan allerlei initiatieven en nieuwe vormen van contact. Muzikanten die digitaal optreden of het onderling uitwisselen van inspiratiebronnen zoals de beste boeken, series, familie apps. Het zou wel eens kunnen zijn dat er beter contact wordt gemaakt dan voor de crisis.
Het ervaren van kunst kan ook steun en hoop bieden. Kunst in alle vormen, zoals muziek, gedichten, literatuur, beeldende kunst. Rond Pasen luisteren veel mensen naar de Mattheus Passion. Volgens velen biedt deze muziek, die vooral gaat over de lijdensweg van Christus, troost maar ook hoop door de enorme schoonheid. Aan het einde van de Mattheus Passion verklankt Bach de wederopstanding van Jezus, waardoor het lijdensverhaal een positieve betekenis krijgt en eindigt in hoop voor alle mensen. Het is volgens mij niet nodig om gelovig te zijn, om deze indrukwekkend weergegeven metafoor van het menselijk bestaan over lijden en hoop te kunnen waarderen.
Bach geeft aan het eind van het oratorium symbolisch vorm aan de overgang van lijden naar hoop. Door een of meer tonen van een nieuw akkoord in te zetten als het huidige nog klinkt, lost de rest van het huidige akkoord op in het nieuwe akkoord. Zo verbeeldt de eerste toon het lijdensverhaal en gaat die samen met het nieuwe akkoord. Er ontstaat een nieuw samengesteld akkoord waar hoop uiteindelijk definitief domineert en een nieuwe verwachtingsvolle toekomst mogelijk wordt.
Laten we ervan uitgaan dat het lijden dat het Coronavirus veroorzaakt eenzelfde slotakkoord krijgt als het zo mooi vormgegeven slotakkoord in de Matthaeus Passion. Het is verwachtingsvolle hoop die overblijft. Laten we er, net als de dichteres Hanny Michaelis, vanuit gaan dat;
“gedurende deze lente de hoop ook prompt zijn zoveelste kop zal opsteken en het leven weer in volle bloei zetten”.
Ik wens eenieder daarnaast vooral veel sterkte in deze ingewikkelde tijd.
Matty Hakvoort.
‘Niet de ziekte, maar de kwaliteit van leven staat centraal’. Het was vooral deze zin die mijn aandacht trok op de website van het Huis aan het Water. Sinds 2021 ben ik dan ook met liefde en compassie verbonden aan het Huis aan het Water, als integratief coach, counselor en therapeut. In mijn praktijk staat, in lijn met de visie van het Huis aan het Water, niet het probleem of de ziekte van mijn cliënten centraal, maar de cliënt zelf. Ik luister met aandacht, zonder oordeel en werk integratief, waarbij de verbindingen tussen lichaam, gevoel en hoofd, een belangrijke focus is. Met de integratieve benadering maak ik gebruik van deze verbindingen om te onderzoeken wat nodig is om innerlijke belemmeringen te begeleiden, opdat mijn cliënt bepaalde patronen kan doorbreken op weg naar (meer) grip en kracht in het hier en nu.
Mijn naam is Caroline van den Berg en ik ben vrijwillig werkzaam als loopbaan adviseur in het huis aan t water. Ik woon met veel plezier in Amsterdam! 
Mijn naam is Charlotte Buys, van oorsprong Landschapsarchitect en in een latere fase van mijn leven ben ik werkzaam geweest als docent, mentor, facilitator Creative Thinking, coach en gesprekspartner.
Marja van der Werff – holistisch coach
Ik ben Marjanne de Jong en ik ben klinisch psycholoog/psychotherapeut. Toen ik voor het eerst kennis maakte met Huis aan het Water merkte ik de ontspannen en gemoedelijke sfeer in het huis en met name in de huiskamer, waarbij ik me kon voorstellen dat iedereen zich hier snel thuis kan voelen. In mijn werk kijk ik vooral naar de mens tegenover me. Wie ben je, wat gaat er in je om, waardoor loop je tegen iets aan waar je zelf even niet uitkomt… Ik vind het altijd weer bijzonder als ik een poosje mag meelopen met iemand op het pad van het leven, waar de vrijheid is om te delen wat in de weg zit en we samen zoeken naar mogelijkheden om zingeving te blijven ervaren. 
Mijn ideaal is een samenleving waar ieder mens van waarde is. Vanuit die drive heb ik onder meer ontwikkelingswerk gedaan in Afrika en heb ik gewerkt als oefentherapeut. Op latere leeftijd studeerde ik theologie, gevolgd door een master geestelijk verzorger, waarna ik met veel plezier in het Maastricht UMC heb gewerkt. Momenteel werk ik als geestelijk verzorger voor het Centrum voor Levensvragen Noord Holland en EverybodyLifestyle Centers (pijler zingeving) in Badhoevedorp.
Daisy Breet-Broeks
Mijn naam is Hennie Smit en sinds 1 januari maak ik deel uit van het team geestelijk verzorgers bij het Huis aan het Water.
Ruim dertig jaar ben ik vanuit verschillende professies werkzaam in de gezondheidszorg, altijd in het directe contact met de ander. Aanvankelijk veel gewerkt als paramedicus in de psychosomatiek; de laatste 14 jaar als humanistisch geestelijk begeleider in o.a. ouderenzorg en psychiatrie. Daarnaast begeleid ik al jarenlang mensen in de thuissituatie via het Centrum voor Levensvragen (CvL). Via het CvL ben ik – met genoegen – verbonden aan Huis aan het Water.
Jos Timmerman
Daniëlle de Boer
Mijn naam is Anne Oude Elberink en ik ben sinds maart 2020 verbonden als psychiater aan Huis aan het Water. Hiervoor werkte ik in het Dijklander Ziekenhuis, alwaar ik reeds veel te maken kreeg met patienten met een combinatie van psychische en lichamelijke klachten.
Matty Hakvoort
Door haar jarenlange ervaring met het afsluiten van hypotheken, pensioenen en verzekeringen kan elke financiële vraag over werk, verzekeringen en pensioen gedurende of na ziekte gesteld worden. Aan de hand van eigen informatie kan een plan worden gemaakt om de geldstromen goed te laten lopen tijdens de behandelingen. Financieel evenwicht zorgt voor rust. Niet alleen bij de zieke; ook de familie is er bij gebaat.
Ryan Kreijne
Nathalie Kool
Margriet Greuter
